ชื่อสถาบัน               

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย  วิทยาเขตนครศรีธรรมราช

ที่ตั้ง   

            ๑๑๔  หมู่ที่  ๗  ตำบลบางจาก  อำเภอเมือง  จังหวัดนครศรีธรรมราช

๓/๓ หมู่ที่ ๕ ตำบลมะม่วงสองต้น อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช  ๘๐๐๐๐

โทร. ๐๗๕ – ๓๔๒๘๙๘  โทรสาร  ๐๗๕ - ๓๔๕๘๖๒ 

http:// mcunst.mcu.ac.th 
 ประวัติความเป็นมาของมหาวิทยาลัย
            มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เป็นมหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งคณะสงฆ์ไทย ที่
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ได้ทรงสถาปนาขึ้น ณ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ เพื่อเป็นสถาบันการศึกษาพระไตรปิฎกและวิชาชั้นสูงสำหรับพระภิกษุสามเณรและคฤหัสถ์ โดยพระราชทานนามว่า มหาธาตุวิทยาลัย เมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๓๐ และได้เปิดดำเนินการศึกษาเมื่อวันที่  ๘  พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๔๓๒

            ต่อมาได้ทรงเปลี่ยนจากมหาธาตุวิทยาลัยเป็น มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ เมื่อวันที่ ๑๓ กันยายน  พุทธศักราช ๒๔๓๙  แต่ยังคงจัดการศึกษาเฉพาะปริยัติธรรมแผนกบาลีเท่านั้น ยังมิได้ดำเนินการศึกษาในรูปแบบอุดมศึกษาหรือรูปแบบมหาวิทยาลัยตามพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

            เพื่อสืบสานพระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ ๙ มกราคม พุทธศักราช  ๒๔๙๐  พระพิมลธรรม (ช้อย  ฐานทตฺตมหาเถร) อธิบดีสงฆ์วัดมหาธาตุสมัยนั้น พร้อมทั้งพระเถรานุเถระฝ่ายมหานิกาย จำนวน ๕๗ รูป ได้นัดประชุมพร้อมกันที่ตำหนักสมเด็จฯ
วัดมหาธาตุ ปรึกษาหารือได้ข้อยุติที่จะเปิดการศึกษาในรูปแบบมหาวิทยาลัย เปิดรับผู้สนใจวิชาพระพุทธศาสนาพระปริยัติสัทธรรมชั้นสูง ภาษาต่างประเทศและวิทยาการบางอย่างอันเป็นอุปกรณ์แก่การค้นคว้าหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา

            พุทธศักราช  ๒๔๙๐  ประกาศใช้ระเบียบมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เปิดรับพระภิกษุสามเณร ผู้สอบได้ตั้งแต่เปรียญธรรม ๔ ประโยคขึ้นไปเข้าศึกษา พระภิกษุสามเณรที่เข้าศึกษารุ่นแรกนี้มีจำนวน ๑๕๖ รูป เปิดการศึกษาเมื่อวันที่ ๑๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๔๙๐ โดยจัดให้เรียนวิชาพื้นฐาน เรียกว่า การศึกษาระดับชั้นอบรมพื้นความรู้จนถึงชั้นเตรียมอุดมศึกษา เป็นเวลา ๔ ปี ตั้งแต่พุทธศักราช ๒๔๙๐ – ๒๔๙๔  จากนั้นจึงให้เรียนต่อระดับปริญญาตรีในคณะพุทธศาสตร์ ซึ่งเปิดเป็นคณะแรก รับพระภิกษุสามเณรที่จบชั้นเตรียมอุดมศึกษานี้ และเป็นผู้สอบได้ตั้งแต่เปรียญธรรม ๕ ประโยคขึ้นไป จำนวนผู้ผ่านการคัดเลือกให้เข้าศึกษาปีแรกในคณะพุทธศาสตร์ ปีการศึกษา ๒๔๙๔ จำนวน ๑๖ รูป สำเร็จการศึกษา ในปี ๒๔๙๘ เป็นพุทธศาสตรบัณฑิตรุ่นแรกจำนวน  ๖ รูป

พุทธศักราช ๒๕๑๒ มหาเถรสมาคมออกคำสั่งเรื่อง  การศึกษาของมหาวิทยาลัยสงฆ์ 

พ.ศ.  ๒๕๑๒” จำนวน ๑๒ ข้อ สาระสำคัญของข้อ ๓ ระบุส่วนที่เกี่ยวกับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยไว้ว่า “ให้การศึกษาของมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์
ณ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ ซึ่งดำเนินการอยู่แล้ว เป็นการศึกษาของคณะสงฆ์”

พุทธศักราช  ๒๕๒๗  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดชมหาราช องค์เอกอัครศาสนูปถัมภกรัชกาลปัจจุบัน โดยคำแนะนำและยินยอมของรัฐสภาทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติ กำหนดวิทยฐานะผู้สำเร็จวิชาการทางพระพุทธศาสนา พ.ศ.  ๒๕๒๗ โดยมาตรา ๔ (๓) กำหนดไว้ว่า  “ให้ผู้สำเร็จวิชาการพระพุทธศาสนาตามหลักสูตรปริญญาพุทธศาสตรบัณฑิต
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ มีวิทยฐานะชั้นปริญญาตรี เรียกว่า  “พุทธศาสตรบัณฑิต”  ใช้อักษรย่อว่า  “พธ.บ.”

พุทธศักราช  ๒๕๔๐ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช องค์เอกอัครศาสนูปถัมภก รัชการปัจจุบัน โดยคำแนะนำและยินยอมของรัฐสภา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ให้มีสถานภาพเป็นนิติบุคคล และเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ ตามประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๑๑๔ ตอนที่ ๕๑ ก ลงวันที่ ๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๔๐

            มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช  มีฐานะเป็นวิทยาเขตหนึ่งของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย  เดิมตั้งอยู่ ณ วัดแจ้งวรวิหาร ถนนราชดำเนิน  ตำบลท่าวัง  อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช  มีประวัติการก่อตั้งและพัฒนาการตามลำดับ ดังนี้

            พุทธศักราช ๒๕๑๓ คณะสงฆ์ในภาคใต้ได้ก่อตั้งวิทยาลัยสงฆ์ภาคทักษิณขึ้น โดยมี
พระราชธรรมเวที (เรือง  วุฑฺฒิาโณ) เจ้าคณะจังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นประธาน และมี
พระมหาพร้อม  โกวิโท (ปัจจุบันเป็น  พระเทพปัญญาสุธี) เป็นผู้อำนวยการ

            วันที่ ๗ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๒๘  สภาการศึกษามหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 
ในพระบรมราชูปถัมภ์  ได้มีมติให้วิทยาเขตนครศรีธรรมราช  เปิดดำเนินการเรียนการสอนในระดับอุดมศึกษา (ปริญญาตรี) หลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต (พธ.บ.) เปิดการเรียนการสอนใน
คณะพุทธศาสตร์  วิชาเอกศาสนา  เป็นครั้งแรก โดยมีพระเทพปัญญาสุธี (พร้อม  โกวิโท )
เป็นรองอธิการบดี มีนิสิตรุ่นแรก จำนวน ๓๕ รูป และได้สำเร็จการศึกษาเป็นพุทธศาสตรบัณฑิต
รุ่นแรกของวิทยาเขตนครศรีธรรมราช  จำนวน  ๖  รูป

            พุทธศักราช ๒๕๔๐  มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย  ในพระบรมราชูปถัมภ์  ได้ยกฐานะขึ้นเป็นมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย  ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย  พุทธศักราช ๒๕๔๐  ซึ่งได้ประกาศในพระราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ ๑๑๔ ตอนที่ ๕๑ ก. 
ลงวันที่  ๑  ตุลาคม  พุทธศักราช ๒๕๔๐ เป็นผลให้วิทยาเขตนครศรีธรรมราช  ได้รับการยกฐานะตามกฎหมายด้วยและเปลี่ยนชื่อเป็น มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย  วิทยาเขตนครศรีธรรมราช  มีฐานะเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ มีฐานะเป็นนิติบุคคลและเป็นวิทยาเขตหนึ่งของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยมีที่ตั้งอยู่  ณ  วัดแจ้งวรวิหาร  ถนนราชดำเนิน  ตำบลท่าวัง  อำเภอเมือง  จังหวัดนครศรีธรรมราช

            พุทธศักราช ๒๕๔๒  มีผู้บริจาคที่ดินบริเวณบ้านบางสะพาน  ตำบลบางจาก  อำเภอเมือง  จังหวัดนครศรีธรรมราช  จำนวน  ๓๙ ไร่เศษ  เพื่อใช้เป็นสถานที่ก่อสร้างมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช  แห่งใหม่ในปีปัจจุบัน (๒๕๕๘) มีที่ดินจำนวน ๔๑ ไร่ ๓ งาน

พุทธศักราช ๒๕๔๓  มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช ได้เริ่มดำเนินการปรับปรุงพื้นที่และก่อสร้างอาคารเรียน  อาคารอำนวยการ  อาคารหอประชุมและระบบสาธารณูปโภคๆและเมื่อ พุทธศักราช ๒๕๕๐ ได้ย้ายไปจัดการการเรียนการสอน ณ ที่ตั้งแห่งใหม่ บ้านบางสะพาน  ตำบลบางจาก  อำเภอเมือง  จังหวัดนครศรีธรรมราช